Opzoek naar een oplossing voor slib
De Pilot Ophogen Landbouwgronden (POL) is een van de projecten van programma Eems-Dollard 2050. Het programma heeft als doel om oplossingen te vinden voor de overmaat aan slib in het estuarium de Eems-Dollard. De Eems-Dollard is door de jaren heen door menselijk handelen aangetast, waardoor het water vertroebelt en er minder leven ontstaat. Met de pilot Ophogen Landbouwgronden wordt gekeken of het mogelijk is het slib te gebruiken als landbouwgrond.
Sander Dijk van het Waterschap Hunze en Aa’s is namens het waterschap, Provincie Groningen, Rijkswaterstaat en Groningen Seaports, projectleider van het project: “Momenteel wordt er het hele jaar door slib gebaggerd in het zeehavenkanaal van Delfzijl en wordt er regelmatig gebaggerd in de Eemshaven. Dit slib werd tot nu toe niet gebruikt, teruggestort in zee en was daarmee alleen maar een kostenpost. Met de Pilot Ophogen Landbouwgronden willen we daar verandering in brengen, omdat het baggerslib na rijping goede kleigrond kan worden.” Daarnaast hebben veel landbouwgronden in deze regio op dit moment last van maaivelddaling. Dijk: “Met het project slaan we meerdere vliegen in een klap. Naast het verbeteren van de ecologie in de Eems-Dollard biedt het project een oplossing voor het dalen van landbouwgronden door veenoxidatie. Bijkomend voordeel is dat het grootschalig ophogen van landbouwgronden waar veenoxidatie speelt, de uitstoot van broeikasgassen kan worden verminderd of zelfs gestopt.”
De pilot loopt inmiddels al sinds april 2021. Sinds die periode is er slib opgebracht op een landbouwperceel van ca. 4 ha bij Borgsweer. Om het slib bruikbaar te maken als landbouwgrond is het na het baggeren eerst ontzilt en dan via een lange buis (persleiding) op het perceel gebracht. Dijk: “Het slib ligt nu te drogen op het landbouwperceel. Gezien de dikte duurt het zo’n 3 tot 5 jaar voordat het bruikbaar is als landbouwgrond. In 2023 is het opgebrachte materiaal machinaal omgewerkt, zodat het beter kan drogen. We zitten nu in de fase van monitoring. Hierbij gaat het om het opdoen van kennis op zowel technisch, juridisch als economisch vlak, die gebruikt kan worden om dit concept op grotere schaal uit te voeren.”
De eerste resultaten van de monitoring zien er goed uit en bieden kansen voor opschaling. Dijk: “De afgelopen tijd is hieraan al gewerkt in het interbestuurlijke programma VLOED. In dit programma willen de betrokken partijen de opschaling van de methode van landbouwgrond ophogen verkennen en wordt voortgeborduurd op de kennis en ervaring die we momenteel opdoen in het pilotproject en een aantal vergelijkbare projecten in Duitsland.”
Pilot Ophogen Landbouwgronden
IKW-Waddenfonds € 0.8 miljoen
Overige financiers € 1.1 miljoen
