Door de klimaatverandering staan de meest waterschappen in Noord-Nederland voor grote opgaven waar het gaat om klimaatadaptatie. Dat geldt ook voor het waterschap Noorderzijlvest (provincie Groningen). In het beheergebied van het waterschap zijn een groot aantal maatregelen nodig om in te spelen op klimaatveranderingen en bodemdaling door gaswinning. Een van deze beheergebieden is het Lauwersmeergebied en het achterland in Het Hogeland, waar ook het dorp Zoutkamp is gelegen. Uit een eerdere studie blijkt dat het in dit gebied voor de komende 30 jaar noodzakelijk is om een aantal investeringen te doen in de waterstaatkundige werken in Zoutkamp en haar directe omgeving.
Over
Zoutkamp
Zoutkamp is een historisch vissersplaatsje aan het Lauwersmeer in het noordelijkste deel van de provincie Groningen. In 1576 werd de schans Soltecampe gebouwd als bolwerk van de troepen van de Spaanse koning. Bij de afsluiting in 1969 van de Lauwerszee is de rol van Zoutkamp, toen nog gelegen achter de Zeedijk, verandert. De vissersvloot verhuisde naar het nabij gelegen Lauwersoog en de oude zeedijk en de hierin gelegen historische sluizen verloren volledig hun functie.
beleefbaar
Tegenwoordig ligt het dorp op een kruising van waterwegen en tussen de recreatieve ontwikkelgebieden Lauwersmeer en Reitdiepdal. Daarnaast zijn er in Zoutkamp meerdere landschappelijke en cultuurhistorische elementen te vinden die betrekking hebben op het leven met en de strijd tegen de zee. Vanuit die gedachten wil het dorp zich ontwikkelen door de unieke combinatie van oude en nieuwe waterwerken, zichtbaar en ‘beleefbaar’ te maken. Toen duidelijk werd dat het waterschap aan de slag moest met de waterveiligheidsopgave in het gebied, hebben de Zoutkampers samen met de gemeente Het Hogeland, waterschap Noorderzijlvest en de provincie Groningen gewerkt aan het plan ‘Nieuwe Waterwerken Zoutkamp’.
Nieuwe Waterwerken Zoutkamp
IKW-Waddenfonds € 1.9 miljoen
Provincies € 1.3 miljoen
Overige financiers € 4.2 miljoen
In de huidige situatie wordt, zodra het bestaande gemaal in werking treedt, het Hunsingokanaal voor scheepvaart afgesloten. Met de realisatie van een schutsluis in het rijksmonument worden toerisme en recreatie bevorderd en gefaciliteerd. De verwachting is dat door het oplossen van dit knelpunt meer vaartoeristen komen. Verder wordt een nieuw (elektrisch) gemaal gebouwd op een andere locatie dan waar het huidige gemaal staat. Omdat het nieuwe gemaal nabij de rijks monumentale sluis wordt geplaatst, wordt het ontwerp en de precieze plaats zoveel mogelijk ruimtelijk en visueel geïntegreerd in de historische structuur (bij monumentale sluis en voormalige zeedijk). Tot slot worden erfgoed gerelateerde objecten, zoals Muraltbekleding in de dijk, zoveel mogelijk meegenomen in het project. Én wordt er rekening gehouden met het versterken van de ecologie door de aanleg van een vismigratierivier.
Actieve promotie en marketing
Naast de ingrepen die gedaan worden voor de waterveiligheid en de cultuurhistorische versterking van het dorp, wordt Zoutkamp door de Stichting promotie Waddenland en het Visserijmuseum actief gepromoot en bekend gemaakt als gezellig vissersdorp. Dit moet zorgen voor meer toerisme en recreatie. Samen met ondernemers en de Kopgroep Zoutkamp is hiervoor een programma met activiteiten gemaakt. Tevens is aansluiting gezocht bij Visit Wadden en marketing Groningen.
Al met al draagt het project bij aan verschillende gebiedsopgaven in het gebied wat betreft waterveiligheid en versterking van de ecologie. Daarnaast zorgt het voor een verbetering van de recreatieve beleving van Zoutkamp en haar omgeving wat weer bijdraagt aan de economische activiteiten in en rond het dorp.
