Informatiecentrum Het Baken biedt alle informatie over Schiermonnikoog
Inmiddels is informatiecentrum Het Baken op Schiermonnikoog in mei 2021 geopend. En met succes. In de eerste drie maanden na de opening trok het nieuwe centrum ruim 50.000 bezoekers, tegen het eind van het jaar waren dat er 80.000. Arne Heineman van Natuurmonumenten en projectleider tijdens de ontwerpfase en bouw van het centrum, is er trots op. Heineman: “Na een grondige voorbereidingsperiode van 2 jaar is het ons gelukt om het centrum te realiseren binnen het beschikbare budget, in coronatijd én binnen de 14 maanden die er voor stonden om het pand te bouwen.”
De plannen voor een nieuw informatiecentrum op het eiland ontstonden al in de periode 2000 – 2015. Onder andere de gemeente, Nationaal Park Schiermonnikoog, de VVV en Natuurmonumenten merkten dat het kantoor van de VVV te oud werd en het kantoor van Natuurmonumenten geen goede aanloop had door de ligging buiten de dorpskern. Om daar verandering in te brengen werd het idee opgevat om een gezamenlijk nieuw centrum te stichten.
Heineman: “Het idee om dat te doen is prachtig, maar kwam in die periode lastig van de grond. Na verschillende gesprekken en overleggen werd er zelfs een streep door het plan gezet.” Er volgde een afkoelperiode en in de loop van 2016 werden de gesprekken weer opgepakt. Heineman: “En vanaf dat moment werd ik door de initiatiefnemers gevraagd om vanuit Natuurmonumenten aan te schuiven, mee te denken en de projectleiding op mij te nemen.”
Onder leiding van Heineman werd er gewerkt aan een gezamenlijk ontwerp. Heineman: “Dat vraagt om flexibiliteit van alle partijen. Je moet het samen eens worden over het programma van eisen, het ontwerp en welk verhaal je samen wilt vertellen. Uiteindelijk lukte dat en werden we het op grote lijnen eens.” In diezelfde periode werd er gezocht naar een geschikte locatie. Belangrijke voorwaarde was de ligging. De mensen moeten er als vanzelf langs komen, daarmee is de drempel om even binnen te stappen het kleinst. Uiteindelijk werd gekozen voor een kavel van 800 vierkante meter naast de Tox Bar, aan de Reeweg, de belangrijkste weg vanaf de haven naar het dorp.
Arne Heineman
Centrum Gastvrij Schiermonnikoog
IKW-Waddenfonds € 1.3 miljoen
Provincies € 0.8 miljoen
Overige financiers € 1.0 miljoen
De expositie
over de natuur
en cultuur op het eiland
Na de nodige voorbereidingen – zo moest de kavel worden aangekocht en moest er een woning verdwijnen – kon de bouw in 2020 starten. Heineman: “Het ontwerp en de bouw van het centrum hebben we met zoveel mogelijk lokale, noordelijke partijen gedaan. Zo kwamen de metselstenen uit Groningen, heeft een lokale aannemer het pand gebouwd en is de hele energie-installatie, om het pand energie-neutraal te laten draaien, door een bedrijf uit Dokkum gedaan. Voor het ontwerp werkten we samen met een architect uit Leeuwarden, voor de bouwdirectie met een architectenbureau uit Burgum.”
Nu de werkzaamheden zijn afgerond kijkt Heineman met een goed gevoel terug op het hele project en zijn rol. Heineman: “Ik heb meerdere projecten gedaan voor Natuurmonumenten en ik kan zeggen dat het binnen dit project buitengewoon aangenaam werken was. De contacten die ik had binnen de verschillende bestuurslagen van de gemeente, VVV en provincie waren goed en daarnaast werd ik ook door de contactpersonen bij het Waddenfonds heel erg goed geholpen.”
Met het nieuwe informatiecentrum is Schiermonnikoog een parel rijker. Het Baken heeft een enorme aanloop en doet wat het moet doen: een centraal punt zijn voor de toeristen op het eiland. Zo zijn alle excursies van ondernemers, Natuurmonumenten en de VVV in het pand te boeken. Is er een expositie over de natuur in het Nationaal Park, de cultuur en de historie van het eiland en wordt er actief stilgestaan bij de manier waarop het eiland wil bijdragen aan het verbeteren van het klimaat.
Informatiecentrum Het Baken op Schiermonnikoog is een mooi voorbeeld voor andere plekken in Nederland, hoe je met een beperkt budget en weinig fysieke ruimte een aansprekend toeristisch informatiecentrum kunt realiseren.
