Duisternis ervaren in het Waddengebied
Het Waddengebied is een van de laatste gebieden in Europa waar de nacht nog echt nacht is. Hier in dit gebied zie je op een heldere nacht nog ruim 3500 sterren, terwijl je er in de Randstad maar zo’n 50 ziet. Dat alles komt doordat we steeds meer last krijgen van lichtvervuiling. Duisternis en donkerte wordt een steeds schaarser goed en in grote delen van Nederland is het nooit meer donker. Met deze lichtvervuiling en de kennis die we hier over verzamelen nemen ook de gevolgen toe. Alles in de natuur, inclusief de mens, is geëvolueerd op het ritme van dag en nacht. Het zit in het DNA van alle planten en dieren. René Rutte, projectleider bij de milieufederatie Noord Holland: “Sinds we kunstlicht hebben uitgevonden heeft een mens gemiddeld 1,5 uur minder slaap per nacht dan vroeger.”
Het programma Donkerte van de Wadden vraagt hier specifiek aandacht voor en heeft als doel bewoners, recreanten en toeristen de duisternis van het Waddengebied te laten ervaren en nieuwe rustzoekende toeristen naar de waddenkust te trekken. Rutte: “Duisternis en donkerte is er altijd geweest. Het was vanzelfsprekend en daar willen we met dit programma aandacht voor vragen.”
Het programma heeft daarin twee hoofddoelen. Enerzijds bewoners, recreanten en toeristen de duisternis van het Waddengebied laten ervaren en nieuwe rustzoekende toeristen naar de waddenkust te trekken. Anderzijds het creëren van bewustwording over de noodzaak om de duisternis te behouden en vergroten. Rutte: “Dat doen we binnen het programma met behulp van belevingsplekken en jaarrond georganiseerde activiteiten. We zorgen ervoor dat de duisternis beleefd kan worden: als kracht, pracht en waarde voor natuur en gezondheid. Maar ook als bron van inspiratie, als deel van onze cultuurhistorie en basis voor verhalen.”
Het programma is begin 2020 begonnen en inmiddels zijn er vijf officiële plekken in en rond het waddengebied, waar men donkerte kan beleven en ervaren. Rutte: “Ons doel is om dat in de loop van de tijd verder uit te breiden. Daarin werken we nauw samen met Visit Wadden om naast de locaties ook te werken aan jaarrond activiteiten voor de duurzame toerist.” De meest bekende activiteit is de Nacht van het Wad. Tijdens deze activiteit worden vier keer per jaar uiteenlopende evenementen georganiseerd langs de waddenkust. Denk aan nachtwandelingen, excursies, diners bij kaarslicht, nachtmuziek, lezingen en workshops.
Belangrijk in het programma is het betrekken van lokale ondernemers uit het Waddengebied. Rutte: “Wij hebben dit programma opgezet vanuit de milieufederaties Noord-Holland, Friesland en Groningen maar het is de bedoeling dat wanneer het programma in 2024 stopt de ondernemers uit het gebied het stokje overnemen.”
René Rutte
Donkerte van de Wadden
IKW-Waddenfonds € 1.5 miljoen
Provincies € 0.7 miljoen
Overige financiers € 0.9 miljoen
