Dat gebeurt in vijf deelprojecten. Eén daarvan, ‘Kennisontwikkeling ondergedoken Wad’, heeft een overkoepelende functie. In dit project wordt de onderwaternatuur in kaart gebracht. Er worden monsters van de bodem genomen die de huidige staat van de ondergedoken Waddenzee in kaart brengen.
“De metingen, bijna 1400, zijn in 2019 verricht en we gaan dat dit jaar weer herhalen, zodat we veranderingen kunnen signaleren”, vertelt Quirin Smeele van Natuurmonumenten. “De omvang en regelmaat van onze metingen zijn uniek, vergeleken met soortelijke gebieden.”
De andere vier deelprojecten richten zich op harde substraten op de zeebodem, schelpdierbanken, beschermde gebieden en zeegras. Steeds gaat het hier om het vinden van geschikte beheermaatregelen voor bescherming. Helpt het toevoegen van structuren aan de zeebodem de biodiversiteit vooruit? Loont het om bepaalde gebieden af te schermen van de visserij? Elke keer is het de vraag óf iets werkt en wáár in de Waddenzee het het beste werkt.
In 2020 en 2021 zijn er voor deze deelprojecten verschillende experimenten uitgevoerd. Dat dit in de coronatijd door kon gaan, was niet zo vanzelfsprekend. “Door Corona was het niet mogelijk om met ons grote schip met zijn allen de zee op te gaan. Ook waren er soms schepen nodig met minimale diepgang”, aldus Smeele. Daarom hebben de onderzoekers de samenwerking gezocht met (kokkel)vissers. Daardoor konden de metingen wel doorgaan. Deze samenwerking had als bijkomend voordeel dat de onderzoekers en de vissers in contact met elkaar kwamen. “Het algemene beeld is toch vaak dat die twee groepen lijnrecht tegenover elkaar staan. Door samen te werken en met elkaar in gesprek te gaan, kom je erachter dat dat helemaal niet zo hoeft te zijn. Je leert elkaar te begrijpen en er ontstaat wederzijds respect”, kijkt Smeele terug.
Je leert elkaar te begrijpen
en er ontstaat wederzijds
respect.

Bodem
monster
NIOZ-medewerkers halen een boxcore aan boord met een hap uit de wadbodem. Eén van de 1400 monsters die genomen zijn.

De metingen, bijna 1400, gaan we dit jaar weer herhalen, zodat we veranderingen kunnen signaleren
Dat er ondanks Corona veel data zijn verzameld is een mooie opsteker. Tegelijkertijd kan het lab de hoeveelheid binnenkomende data vanwege Corona niet bijbenen. “Dat wordt dus een uitdaging voor de komende tijd. Voor één week data verzamelen heb je zo’n acht weken labtijd nodig”, aldus Smeele. In de tussentijd is Waddenmozaiek al wel begonnen om, samen met andere projecten, de verzamelde data te ontsluiten. Er zijn gegevens over de biodiversiteit gedeeld in de kwestie van de stroomkabel door het Wad, er kunnen al verspreidingskaarten worden gemaakt en er wordt gewerkt aan een kaart die laat zien waar in de Waddenzee op het moment harde structuren zitten. De komende maanden volgen er een aantal presentaties over de resultaten tot nu toe.
Waddenmozaïek
IKW-Waddenfonds € 4.2 miljoen
Provincies € 1.3 miljoen
Overige financiers € 1 miljoen
